Natália Botica e-mail(Inicie sesión) , Luís Luís e-mail(Inicie sesión) , José-Paulo Silva e-mail(Inicie sesión)

Contenido principal del artículo

Autores/as

Natália Botica e-mail(Inicie sesión)
Luís Luís e-mail(Inicie sesión)
José-Paulo Silva e-mail(Inicie sesión)

Resumen

116

El Valle del Côa fue inscrito por la UNESCO como Patrimonio de la Humanidad en 1998 y está considerado como «el sitio de arte rupestre al aire libre más importante del Paleolítico». El estudio del arte rupestre del Valle del Côa ha revelado que su cronología abarca desde el Paleolítico Superior hasta el siglo XX.


El presente trabajo se desarrolló en el marco del proyecto RARAA, financiado por la Fundação para a Ciência e Tecnologia (FCT) «COA / OVD / 0097 / 2019- Rock Art Open Access Repository», con el objetivo de estudiar el arte rupestre de la Edad de Hierro en el Valle del Côa y compartir en acceso abierto tanto la estructura de datos como los datos y metadatos del proyecto, imágenes, modelos 3D, descriptores y vocabularios. Con la publicación de la metodología de registro y los descriptores utilizados, pretendemos contribuir a mejorar el uso y la reutilización de los datos, así como el desarrollo de Linked Open Data, para que sean localizables y accesibles, utilizando los principios FAIR (Hollander et al., 2018), y potenciando la interoperabilidad con plataformas nacionales e internacionales.

Palabras clave

Arqueología, Base de datos, Arte rupestre, Repositorio de datos, datos FAIR

Referencias

ABREU, M. S. DE; ARCÀ, A.; FOSSATI, A.; JAFFE, L. (1998) - Palaeolithic Rock Engravings at Vermelhosa, Coa Valley Archaeological Park, Portugal. In Giunchi, C. (ed.) - XIII UISPP Congress Proceedings: Forlì, 8-14 September 1996: Volume 3. Forlì: ABACO Edizioni, p. 121-126.

ABREU, M.S. DE; ARCÀ, A.; JAFFE, L.; FOSSATI, A. (2000) - As gravuras rupestres de idade do ferro no vale de Vermelhosa (Douro, Parque Arqueológico do Vale do Côa): Notícia preliminar. In Jorge, V.O. (ed.) - Proto-História da Península Ibérica (Actas Do 3.o Congresso de Arqueologia Peninsular. Vol. V). Porto: ADECAP. p. 403-406.

ACOSTA MARTÍNEZ, P. (1968) - La Pintura Rupestre Esquemática en España. Salamanca: Universidad de Salamanca, Faculdad de Filosofia y Letras.

ANICHINI F., FABIANI F., GATTIGLIA G., GUALANDI M. L. 2012, Un database per la registrazione e l'analisi dei dati archeologici. MapPapers 1-II.

AUBRY, T.; LUÍS, L.; DIMUCCIO, L. A. (2017) - Porque é que a arte do Coa se concentra na margem esquerda? Condicionantes geológicas e ambientais para a formação e conservação dos suportes artísticos do Vale do Coa. O Arqueólogo Português, 4/5 (Série V), p. 133-174.

BAPTISTA, A. M. (1983) - O complexo de gravuras rupestres do Vale da Casa (Vila Nova de Foz Côa). Arqueologia, 8, p. 57-69.

BAPTISTA, A. M.; SANTOS, A .T. (2013) - A arte rupestre do Guadiana português na área de influência do Alqueva. [S.l.]: EDIA; DRCALEN (Memórias d'Odiana; 1, 2ª série).

BÉCARES PÉREZ, J. (1987) - Arte rupestre Prehistorico en la Meseta, In Arte rupestre en España (Revista de Arqueologia; nº especial), Madrid, p. 86-95.

BETTENCOURT, A. M. S. (2017). - Gravuras rupestres do noroeste português para além das artes atlântica e esquemática, in Arnaud, J. M.

Martins, A. (eds.), Arqueologia em Portugal - 2017. Estado da Questão, Lisboa: Associação dos Arqueólogos Portugueses, p. 1033.

BOTICA, N., MAGALHÃES, F., MACHADO, D., FONTES, L. (2021) - From the archaeological information system 2ArchIS to the DataRepositóriUM: case study for archaeological findings, Cuadernos de Arqueología de la Universidad de Navarra 29. http://doi.org/10.15581/012.29.005

BOTICA, N., MARTINS, M. (2008). Sistemas de informação em arqueologia - a experiência de Bracara Augusta, Férverdes 5, p. 11-14, Vilalba.

COLLADO GIRALDO, H. (2007) - Arte Rupestre en la Cuenca del Guadiana: El Conjunto de Grabados del Molino de Manzánez (Alconchel-Cheles). Beja: EDIA (Memórias d'Odiana; 4).

FERREIRA, A. de Brum (1978) - Planaltos e Montanhas Do Norte Da Beira: Estudo de Geomorfologia. Lisboa: Centro de Estudos Geográficos.

GOMES, M. V. (2013) O abecedário rupestre, proto-histórico, do Vale da Casa (Vila Nova de Foz Côa). In Revista da Faculdade de Letras - Ciências e Técnicas do Património 22, p. 69-85.

hOLLANDER, H., MORSELLI, F., ADMIRAAL, F., UITERWAAL, F., NOORDEGRAAF, M. (2018) - Guidelines to FAIRify data management and make data reusable: PARTHENOS.

LUÍS, L. (2000) - Patrimoine Archéologique et Politique dans la Vallée du Côa au Portugal. Les Nouvelles de l'Archéologie 82 (4.e trimestre), p. 47-52.

LUÍS, L. (2008) - Em busca dos cavaleiros com cabeça de pássaro: Perspectivas de investigação da Proto-história no Vale do Côa. In Balbín Behrmann, R. de (ed.) - Arte Prehistórico al aire libre en el Sur de Europa. Junta de Castilla y Léon, p. 415-438.

LUÍS, L. (2009) - "Per petras et per signos": A arte rupestre do Vale do Côa enquanto construtora do espaço na Proto-história. In Sanabria Marcos, P. J. (ed.) - Lusitanos y vettones: Los pueblos prerromanos en la actual demarcación Beira Baixa - Alto Alentejo - Cáceres. Cáceres: Junta de Extremadura; Museo de Cáceres (Memorias; 9), p. 213-240.

LUÍS, L. (2010) - A construção do espaço numa sociedade proto-histórica, a arte rupestre do Vale do Côa. In Oliveira, F. de, Oliveira, J. de, Patrocínio, M. (eds.) - Espaços e Paisagens: Antiguidade Clássica e Heranças Contemporâneas (Vol. 3: História, Arqueologia e Arte). Coimbra: APEC; CECH, pp. 53-67. https://doi.org/10.14195/978-989-8281-69-2_4

LUÍS, L. (2021) - No limiar: Diferentes escalas de análise da arte da Idade do Ferro no limite ocidental da Meseta. Iberografias: Revista de Estudos Ibéricos, 17, p. 155-176.

MARWICK, B., PILAAR BIRCH, S. (2018) - A Standard for the Scholarly Citation of Archaeological Data as an Incentive to Data Sharing, Advances in Archaeological Practice 6 (2), 125-143, Cambridge. https://doi.org/10.1017/aap.2018.3

MEIJIDE CAMESELLE, G., VILASECO VÁZQUEZ, X. I., BLASZCZYK, J. (2009) - Lousas Decoradas con Círculos, Cabalos e Peixes do Castro de Formigueiros (Samos, Lugo). Gallaecia 28, p. 113-130.

NEVES, D., FIGUEIREDO, S. S. de (2015) - Quinhentas placas gravadas da Idade do Ferro do sítio fortificado do Castelinho (Nordeste Portugal): temas figurados e padrões de distribuição. In Collado Giraldo, H., García Arranz, J. J. (eds.) - XIX International Rock Art Conference IFRAO 2015: Symbols in the Landscape: Rock Art and Its Context [DVD-Rom]. Tomar: Instituto Terra e Memória (Arkeos; 37), p. 1589-1605.

REIS, M. (2012) - Mil rochas e tal...!": Inventário dos sítios de arte rupestre do Vale do Côa. Portugália, 33, p. 5-72.

REIS, M. (2013) - Mil rochas e tal...!": Inventário dos sítios de arte rupestre do Vale do Côa (2a parte). Portugália, 34, p. 5-68.

REIS, M. (2014) - Mil rochas e tal...!': Inventário dos sítios da Arte Rupestre do Vale do Côa (conclusão). Portugália, 35, p. 17-59.

REBANDA, N. (1995). Os trabalhos arqueológicos e o complexo de arte rupestre do Côa. Lisboa: IPPAAR.

ROYO GUILLÉN, J. I. (2015) - Arte rupestre protohistórico en la cuenca media del Ebro: un simbolo gráfico de las élites emergentes de la Edad del Hierro. Quaderns de Prehistòria i Arqueologia de Castelló 33, p. 97-128.

SANTOS, A. T. (2019) - A Arte Paleolítica ao Ar Livre da Bacia do Douro à Margem Direita do Tejo: Uma Visão de Conjunto [Com USB Drive]. Lisboa: Associação dos Arqueólogos Portugueses (Monografias; 9).

SANTOS, F., SASTRE, J., FIGUEIREDO, S. S. de, ROCHA, F., PINHEIRO, E., DIAS, R. (2012) - El sitio fortificado del Castelinho (Felgar, Torre de Moncorvo, Portugal). Estudio preliminar de su diacronía y las plaquetas de piedra con grabados de la Edad del Hierro. Complutum 23 (1), p. 165-179. https://doi.org/10.5209/rev_CMPL.2012.v23.n1.39536

SANTOS-ESTÉVEZ, M. (2007) - Petroglifos y Paisaje Social en la Prehistoria Reciente del Noroeste de la Península Ibérica. Santiago de Compostela: Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento; Consejo Superior de Investigaciones Científicas; Xunta de Galicia (Traballos de Arqueoloxía e Patrimonio; 38).

SANTOS-ESTÉVEZ, M., BETTENCOURT, A. M. (2017) - O conjunto de gravuras rupestres de Santo Adrião (Caminha, Portugal). Embarcações, armas, cavalos e ex-votos. Associação dos Arqueólogos Portugueses (AAP).

SAUVET, G. (1993) - Les Signes Préhistoriques. In GRAPP - L'art pariétal paléolithique, techniques et méthodes d'étude. Paris: Éditions CTHS, p. 219-234.

SILVA, A. M. B. (2020) - Representações antropomórficas na arte móvel da Proto-história do Vale do Sabor (Trás-os-Montes Oriental). Tese de dissertação de mestrado apresentada ao Instituto de Ciências Sociais da Universidade do Minho.

SILVA, A. F. da, RIBEIRO, M. L. (1991) - Carta Geológica de Portugal na Escala de 1/50 000: Notícia Explicativa da Folha 15-A (Vila Nova de Foz Côa). Lisboa: Serviços Geológicos de Portugal.

SILVA, A., XAVIER, P., FIGUEIREDO, S. S. de (2016) - As gravuras rupestres de Crestelos (Trás-os-Montes, Portugal) e a sua longa diacronia desde a Idade do Ferro ao período contemporâneo. In Cordeiro Macenlle, R., Vázquez Martínez, A. (eds.) - Estudo de Arqueoloxía, Prehistoria e Historia Antiga: achegas dos novos investigadores. Santiago de Compostela: Andavira Editora, p. 63-81.

Métricas

Search GoogleScholar


Detalles

Detalles del artículo

Sección
Estudios
Biografía del autor/a

Luís Luís, Fundação Côa Parque